Leefloon van het OCMW

Als je financieel niet meer wordt gesteund door je ouder(s) en je onvoldoende of geen inkomen hebt, kan je bij het Openbaar Centrum voor Maatschappelijk Welzijn (OCMW) een leefloon aanvragen om te studeren.
Het betalen van je levensonderhoud en studies valt in principe onder de onderhoudsplicht van je ouders. Als je ouder(s) deze verplichting niet nakomen, kan het OCMW je een leefloon uitkeren.

Ook als je nog thuis woont, maar je ouder(s) hebben een beperkt inkomen, kan je in aanmerking komen voor een leefloon.

Dat betekent niet dat studeren met leefloon een recht is. Het OCMW heeft hierin een grote beslissingsvrijheid. Je moet ook aan een aantal voorwaarden voldoen. Deze voorwaarden worden vastgelegd in samenspraak met je maatschappelijk werker en opgenomen in je GPMI (Geïndividualiseerd Project voor Maatschappelijke Integratie). Er kan bijvoorbeeld gevraagd worden dat je een studentenjob doet tijdens de zomervakantie.

Wil je weten wat jouw mogelijkheden zijn of op welke tussenkomst jij recht hebt, neem dan contact op met het OCMW van de gemeente waar je gedomicilieerd bent.

Het OCMW

In elke Belgische gemeente is een OCMW actief. Je vraagt leefloon aan bij het OCMW van de gemeente waar je bent gedomicilieerd. Je kan een eerste aanvraag voor bijstand ook indienen via de applicatie ‘OCMW online‘.
Als je bij een ander OCMW je aanvraag indient, wordt deze binnen de 5 kalenderdagen doorgestuurd naar het bevoegde OCMW. Dat laatste OCMW is en blijft bevoegd tot het einde van de ononderbroken studies, ook als je domicilie tijdens je studies wijzigt.

Het OCMW onderzoekt je sociaal-financiële situatie en neemt binnen 1 maand na je aanvraag een beslissing. Je hebt het recht om gehoord te worden door de OCMW-raad vóór de beslissing. Als je niet akkoord gaat, heb je tot 3 maanden na de beslissing tijd om in beroep te gaan bij de Arbeidsrechtbank.

Studeren met leefloon

Eén van de bevoegdheden van het OCMW is het uitvoeren van de wet op maatschappelijke integratie, waarin rechten voor studenten zijn opgenomen.

Als uit het sociaal-financieel onderzoek blijkt dat je over onvoldoende bestaansmiddelen beschikt, kan het OCMW je een leefloon uitkeren in het kader van maatschappelijke integratie. Dit houdt in dat het OCMW je een geschikte tewerkstellingsopdracht kan aanbieden of dat een ‘Geïndividualiseerd Project voor Maatschappelijke Integratie’ (GPMI) wordt uitgewerkt dat op termijn leidt naar tewerkstelling. Hierin kan het OCMW aanvaarden dat je voltijds gaat studeren om zo je kansen op de arbeidsmarkt te verhogen. Dit GPMI is een schriftelijk contract waarin afspraken staan waar jij en het OCMW zich aan moeten houden. Zolang je deze vastgelegde afspraken in het GPMI naleeft, behoud je het recht op leefloon.

Bedrag leefloon

Het bedrag van het leefloon is afhankelijk van de categorie waartoe je behoort.

(index 1 februari 2025)

Let op! In sommige gevallen wordt het bedrag van je leefloon verminderd.

Leefloon en andere inkomsten

Onderhoudsplicht
Het OCMW kan je ouder(s) aanspreken in het kader van de onderhoudsplicht. Je kan vragen dat het OCMW afziet van terugvordering omwille van billijkheidsredenen (bv. beperkte financiële middelen van je ouders, problematische relatie met je ouders, …). Het OCMW kan hier ook zelf voor opteren.

Alimentatiegeld 
Het alimentatiegeld (onderhoudsgeld) dat je voor jezelf ontvangt, wordt van je leefloon afgetrokken.

Groeipakket/kinderbijslag
Het OCMW eist dat je het recht op Groeipakket/kinderbijslag uitput. Je leefloon wordt verminderd met het bedrag van je Groeipakket/kinderbijslag. Groeipakket/kinderbijslag dat je ontvangt voor je eigen kind(eren), wordt vrijgesteld.

Studietoelage van de Vlaamse overheid
Als je een studietoelage ontvangt, mag deze niet van je leefloon worden afgetrokken.

Bereidheid tot werken
Het OCMW kan vragen dat je werkt. Dat kan zowel gaan over vakantiewerk als over een job tijdens het academiejaar. Je mag € 309,48 netto bovenop je leefloon verdienen zonder dat je leefloon wordt verminderd. Hetgeen je meer verdient, wordt van je leefloon afgetrokken. Vergeet niet om dit te bespreken met het OCMW.

Meer informatie

• Bij de sociale dienst/studentenvoorzieningen van je onderwijsinstelling
• Bij elk OCMW
• In de brochure ‘Wegwijs voor studenten’ van de POD Maatschappelijke Integratie
• eerste hulp bij schulden

Enkele nuttige apps:

• Heyday: ondersteunt jong volwassenen bij zelfstandig wonen;
• My Benefits: op een simpele manier achterhalen of je recht hebt op sociale voordelen;
• WieBetaaltWat: geeft een duidelijk overzicht van de gezamenlijke uitgaven;
• Wakosta?!: op een eenvoudige manier zicht op je budget.