“De ouders dienen naar evenredigheid van hun middelen te zorgen voor de huisvesting, het levensonderhoud, de gezondheid, het toezicht, de opvoeding en de opleiding en de ontplooiing van hun kinderen. Indien de opleiding niet voltooid is, loopt de verplichting door na de meerderjarigheid van het kind.” (Burgerlijk Wetboek Art.203 §1)
Financiële steun van je ouder(s)
Je beide ouders zijn onderhoudsplichtig, ongeacht waar je woont. In verhouding tot hun middelen en gezinssituatie kan de ene ouder meer bijdragen dan de andere. Ouders kunnen onderhoudsplicht nakomen ‘in natura’ (het voorzien van voeding, kleding, huisvesting, zakgeld, opleiding, …) of door je financieel te ondersteunen. Die financiële ondersteuning heet onderhoudsgeld of alimentatie(geld).
Er bestaat ook een onderhoudsplicht tussen ex-partners. Ook daar heet het eventueel te betalen bedrag onderhoudsgeld of alimentatie(geld). Over die onderhoudsplicht gaat het hier niet.
Dit onderdeel behandelt enkel de onderhoudsplicht tussen ouder en kind.
Kosten en onderhoudsgeld
De onderhoudsplicht van je ouder(s) omvat gewone (bv. voeding, kleding, studie) en buitengewone kosten (bv. medische kosten, studiereis, buitenlandse stage). Voor de hoogte en de verdeling van de kosten is er nog geen wettelijke regeling.
De kosten voor een kot horen niet automatisch bij de onderhoudsplicht. Omwille van afstand (pendeltijd) of familiale omstandigheden kan dit ten laste gelegd worden van je ouder(s).
Bij het bepalen van de onderhoudsplicht van je ouder(s) kan rekening worden gehouden met je eigen inkomsten uit (studenten)arbeid of inkomsten uit kapitaal en/of onroerende goederen.
Studies
Je studie moet een normale voortgang kennen. Wanneer je studie grote vertraging oploopt, kan de onderhoudsplicht stoppen.
De onderhoudsplicht loopt tot je een diploma (graduaat, bachelor en/of master) hebt behaald dat je voldoende kansen geeft op de arbeidsmarkt. Een aansluitend hoger diploma (bv. aanvullingstraject na een graduaatsopleiding of schakelprogramma na een professionele bachelor) of een bijkomende opleiding die je kansen op tewerkstelling verhoogt (bv. BanaBa, ManaMa of postgraduaat) kan tot de onderhoudsplicht behoren. Wil je nog een tweede opleiding volgen dan valt die in principe buiten de onderhoudsplicht van je ouders.
Belastingen
Als er voor jou onderhoudsgeld wordt betaald (ook al ontvang je dit niet zelf), moet jij dit bedrag aangeven bij je personenbelasting als je ook andere belastbare inkomsten hebt en dus niet je ouder. Als je inkomen alleen uit onderhoudsgeld bestaat, moet je het volledige bedrag aangeven als 80% daarvan boven de belastingvrije som komt.
Let op! De ouder die de alimentatie betaalt, vermeldt best de namen van de kinderen in de mededeling van de overschrijving. Zo is het duidelijk dat dit bedrag voor de kinderen bedoeld is en niet voor de andere ouder.
Wat bij onenigheid?
Als je niet tot een overeenkomst komt met je ouder(s), kan de sociale dienst/studentenvoorzieningen je adviseren.
Je kan ook contact opnemen met het OCMW of zelf een vordering instellen tegen je ouder(s). De bevoegde rechter is die van de familie- en jeugdrechtbank van jouw woonplaats of van die van je ouder(s).
Wat als er niet betaald wordt?
Als de ouder waarbij je woont of jijzelf een vonnis of een authentieke akte hebt waarin het onderhoudsgeld exact werd vastgelegd en dat wordt niet betaald, dan kunnen respectievelijk je ouder of jij zich wenden tot de Dienst voor Alimentatievordering (DAVO).
DAVO kan:
- de achterstallige bedragen invorderen bij de onderhoudsplichtige;
- voorschotten geven op de in te vorderen bedragen.
Om van deze diensten gebruik te maken, is er geen inkomensgrens.
Meer informatie
- bij de sociale dienst/studentenvoorzieningen van je onderwijsinstelling
- bij het Justitiehuis
- familie- en jeugdrechtbank
- bij DAVO (Dienst voor Alimentatievordering)
Enkele veelgestelde vragen
Tot wanneer zijn ouders onderhoudsplichtig voor hun studerende kinderen?
Ouders zijn verplicht om bij te dragen aan het levensonderhoud en de opleiding van hun kinderen totdat deze een diploma behalen dat voldoende kansen biedt op de arbeidsmarkt.
De onderhoudsplicht loopt door na de meerderjarigheid van het kind en eindigt wanneer het kind een diploma (graduaat, bachelor en/of master) heeft behaald dat toegang geeft tot de arbeidsmarkt. Een aansluitend hoger diploma of bijkomende opleiding die de tewerkstellingskansen verhoogt, kan ook onder de onderhoudsplicht vallen.
Kan ik een leefloon aanvragen als mijn ouders niet bijdragen?
Ja, als je financieel niet wordt ondersteund door je ouders en onvoldoende of geen inkomen hebt, kun je bij het OCMW een leefloon aanvragen.
Het OCMW kan je ouders aanspreken in het kader van hun onderhoudsplicht. Je kunt vragen dat het OCMW afziet van terugvordering omwille van billijkheidsredenen, zoals beperkte financiële middelen van je ouders of een problematische relatie.
Heeft het ontvangen van onderhoudsgeld invloed op mijn belastingen?
Ja, ontvangen onderhoudsgeld kan invloed hebben op je belastingaangifte.
Als je inkomen uitsluitend uit onderhoudsgeld bestaat, moet je dit aangeven als 80% daarvan boven de belastingvrije som uitkomt. Als je ook andere belastbare inkomsten hebt, moet je het volledige bedrag van het onderhoudsgeld aangeven.
Wat als mijn ouders hun onderhoudsplicht niet nakomen?
Als je ouders hun onderhoudsplicht niet nakomen, zijn er verschillende stappen die je kunt ondernemen.
Je kunt advies inwinnen bij de sociale dienst/studentenvoorzieningen van je onderwijsinstelling of contact opnemen met het OCMW. In sommige gevallen kun je ook een vordering instellen bij de Familierechtbank.
Zijn beide ouders verplicht om bij te dragen, ook als ze gescheiden zijn?
Ja, beide ouders blijven onderhoudsplichtig, ongeacht hun burgerlijke staat of bij wie het kind woont.
De bijdrage van elke ouder wordt bepaald in verhouding tot hun financiële middelen en gezinssituatie. Ondersteuning kan zowel in natura (bijvoorbeeld huisvesting, voeding) als financieel (onderhoudsgeld) worden geleverd.